Ο συμμετοχικός φορέας ως φορέας ελπίδας

Του Παναγιώτη Κονδύλη                                                                                                              

Το συντομότερο ανέκδοτο των ημερών ελέχθη προσφάτως από τον πρωθυπουργό, «αλλάξαμε το μείγμα της πολιτικής, τα δύσκολα πέρασαν». Προφανώς, ο Σαμαράς δεν τρέφει αυταπάτες για την ασκούμενη οικονομική πολιτική, δεν θεωρεί ότι διαφοροποιήθηκε κατ’ ελάχιστον σε σχέση με την προηγούμενη, δεν πιστεύει ότι υπάρχει περίπτωση ανάκαμψης της οικονομίας και σε κάθε περίπτωση δεν αγνοεί ότι τα νέα μέτρα πρόκειται να δώσουν συνέχεια στον φαύλο υφεσιακό κύκλο των δημοσιονομικών. Άλλωστε, όντας ο ίδιος οικονομολόγος δεν στερείται γνώσης οικονομικής θεωρίας. Ωστόσο, ως δεξιός, νεοφιλελεύθερος πολιτικός αδυνατεί να εφαρμόσει μέτρα που θα περιορίζουν την ασυδοσία της αγοράς, που θα πλήττουν τα συμφέροντα των οικονομικά ισχυρών, που εν τέλει θα εμποδίζουν την αισχροκέρδεια των εχόντων σε βάρος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων.

Επίσης, ο Σαμαράς ως πολιτικός αντιλαμβάνεται ότι για να πετύχει τη μέγιστη δυνατή σταθερότητα, να πετύχει την εφαρμογή και αυτών των μέτρων – ενόσω οι κοινωνικές ενστάσεις και αντιστάσεις αυξάνονται – πρέπει να παλέψει για να αλλάξει την ψυχολογία της κοινωνίας. Γνωρίζει ότι όσο η απόγνωση του λαού αυξάνεται, τόσο ο χρόνος στην κλεψύδρα αυτής της κυβέρνησης λιγοστεύει. Γι’ αυτό, και επιλέγει για μια ακόμη φορά το δρόμο του συνειδητού ψέματος, δρόμο κάθε άλλο παρά ασυνήθιστο για τους πρωθυπουργούς της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Το δυστύχημα, βέβαια, για τον ίδιο και για την τρικομματική κυβέρνηση, είναι ότι – σε αντίθεση με την προηγούμενη μεταπολιτευτική περίοδο – ο λαός έχει χάσει κάθε εμπιστοσύνη προς τους κυβερνώντες. Ο λαός δεν εμπιστεύεται τους εγγυητές της εφαρμογής του Μνημονίου όσες ενέσεις τόνωσης του ηθικού κι αν αποπειρώνται. Η συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας πλέον αντιλαμβάνεται ότι καμία ανάκαμψη της οικονομίας, καμία βελτίωση της καθημερινότητας, καμία χαραμάδα ελπίδας για τις μελλούμενες γενιές δεν μπορεί να υπάρξει στο πλαίσιο της μνημονιακής πολιτικής.

Αντιθέτως, ολοένα και αυξανόμενο μέρος του κόσμου αντιλαμβάνεται ότι αλλαγή της κατάστασης μπορεί να υπάρξει μόνο μέσω της εφαρμογής πολιτικών που μονάχα μια κυβέρνηση με επίκεντρο το ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ μπορεί να εφαρμόσει. Και αυτή είναι η μεγάλη επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Αξιοποιώντας τις οικονομικές αναλύσεις του, τις προβλέψεις του που επιβεβαιώθηκαν και την οικονομική πρότασή του η οποία πλέον αποτελεί το μόνο πιθανό ενδεχόμενο επιβίωσης της ευρωζώνης, πέτυχε τη μεγάλη νίκη στο πεδίο της πολιτικής.

Όλο αυτό το διάστημα μίλησε για τους ανθρώπους πίσω από τα οικονομικά μεγέθη, ανέδειξε τις ανάγκες τους, αντικατέστησε την έννοια – την «κοινή λογική» – της ανταγωνιστικότητας με αυτήν της αλληλεγγύης ως κινητήριας δύναμης αλλαγής και ανανέωσης των πραγμάτων, αφουγκράστηκε τα κινήματα και τις κραυγές – αιτήματά τους ριζώνοντας σε αυτά κι εν τέλει αποτέλεσε το φορέα ελπίδας μέσα στην πλήρη αποσύνθεση των πάντων που επέφερε η λιτότητα. Άλλωστε, η κατάργηση του Μνημονίου, η πρώτη κίνηση μιας κυβέρνησης με επίκεντρο το ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, όχι απλά θα αποτελέσει το πρώτο βήμα μιας πορείας δημοσιονομικής ανάκαμψης, αλλά θα αποτελέσει το πρώτο βήμα ανάκαμψης της ψυχολογίας του λαού. Θα είναι κίνηση επαναφοράς της ελπίδας, θα είναι κίνητρο στροφής στη δημιουργικότητα και στη συλλογική προσπάθεια.

Και ιδού, βέβαια, η μεγάλη ευθύνη. Ο ενοποιημένος πλέον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ να εμπλέξει στο πρόγραμμά του όλο αυτόν τον κόσμο που βλέπει σε αυτόν έστω και σκεπτικιστικά την πιθανότητα διεξόδου. Τα νέα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ πρέπει τόσο να ενημερωθούν και να έρθουν σε επαφή με τις βασικές κατευθυντήριες του προγράμματος, όσο και να γίνουν συμμέτοχα και συνδιαμορφωτές στην από εδώ και πέρα περεταίρω ανανέωση, εμβάθυνση και εξειδίκευσή του. Έτσι, μια κυβέρνηση με επίκεντρο το ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θα μπορέσει να αποκτήσει αληθινό λαϊκό έρεισμα στις αλλαγές που θέλει να φέρει κι έτσι δε θα διαψεύσει ως φρούδες τις ελπίδες αυτών που πιστεύουν σε μια τέτοια προοπτική.

Μπορεί, λοιπόν, ο Σαμαράς και το κόμμα του Μνημονίου, να παλεύουν για να πείσουν ότι τα δύσκολα πέρασαν, ωστόσο στα αφτιά της πλειονότητας οι δηλώσεις περί ανάκαμψης φτάνουν ως ανέκδοτα. Μοναδικός φορέας ικανός να αλλάξει την ψυχολογία της κοινωνίας είναι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ καθώς ενσαρκώνει την προοπτική ενός δρόμου ανάκαμψης εκτός Μνημονίων και λιτότητας. Χρέος του να μετατραπεί σε έναν ενιαίο πολιτικό φορέα της συνισταμένης που θα εμπλέξει τους από τα κάτω· χρέος των από τα κάτω να εμπλακούν και να ενισχύσουν αυτήν την προσπάθεια.